عزاداری محرم در عهد صفوی؛ یک بررسی آسیب شناختی

Authors

محمدعلی پرغو

صدیقه غلامزاده

abstract

آیین عزاداری ماه محرم یکی از مهمترین آیین های مهم مذهبی ـ ملی دوره صفویان است. رسمیت یافتن مذهب تشیع اثنی عشری، شدت گرفتن تمایلات ملی ایرانیان در برابر همسایة قدرتمند عثمانی و بالا رفتن نقش جهانی ایران‎زمین زمینه ساز گذار از سنتهای کهن عزاداری محرم به سنتهایی نو در عصر صفوی شد. این تحول به نوبۀ خود آسیبهایی را در قالب و ساختار، محتوا، وجه احساسی، وجه اجتماعی و وجه روحی و روانی عزاداری محرم به دنبال داشت. این نوشتار ضمن برشمردن نمونه هایی از آسیبهای هر یک از این محورها کوشیده است مستند به اطلاعات تاریخی موجود، علل و زمینه های پیدایش این آسیبها را هم جستجو و عرضه کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی کتیبه های توغ های عزاداری در ایران عصر صفوی

توغ از جمله علَم های مذهبی است که از جنبه های مختلف آیینی، دینی، مرد مشناختی و هنری درخورپژوهش است. به ویژه کتیبه های توغ ها که به طور عمده دربرگیرنده سوره ها، آیات قرآنی، اسماءالحسنی،اسامی چهارده معصوم، صلوات کبیره و دیگر ادعیه است، می تواند جهت گیری های کلی آنها را که بیشترمبتنی بر حاج تخواهی، تسبیح و ذکر خداوند و یادکرد از معصومین و استمد اد و نصر ت خواهی وآرمان های تشیع است، عرضه کند. این تو...

full text

بررسی تأثیر اندیشه‌‌ی سیاسی امام خمینی بر درونمایه و صورت‌‌بندی عزاداری محرم: بررسی موردی محرم سال 1342

تأثیرات اندیشه­‌ی سیاسی مبارزه­‌ای امام خمینی بر مراسم عزاداری محرم کمتر با توجه به خودِ مفهوم عزاداری مورد بررسی قرار گرفته است و بیشتر با نگرشی سیاسی تحلیل شده است. در پژوهش حاضر، ضمن تبیین اندیشه­‌ی سیاسی امام خمینی در شروع حرکت مبارزه­‌ای خود (خرداد ۴۲)، نوع تأثیر این اندیشه در درونمایه و صورت­‌بندی گونه­‌های مختلف عزاداری در محرم سال ۴۲ مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش از گون...

full text

بررسی تاثیر عزاداری ماه محرم بر کاهش اضطراب دانشجویان دانشگاه پیام نور سنقر

هدف: با توجه به جمعیت بسیار زیاد جوانان دانشجو و تأثیر اضطراب بر عملکرد تحصیلی، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر عزاداری دهۀ محرم بر کاهش اضطراب دانشجویان پرداخته است. روش: پژوهش حاضر نیمه‌تجربی و طرح پژوهش پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل می‌باشد. جامعۀ پژوهش شامل کلیۀ دانشجویان دختر و پسر مشغول به تحصیل دانشگاه پیام نور شهرستان سنقر در سال تحصیلی 91–1390 بودند. کلیۀ دانشجویان به پرسشنامۀ اضطراب بک ...

full text

بررسی کتیبه های توغ های عزاداری در ایران عصر صفوی

توغ از جمله علَم های مذهبی است که از جنبه های مختلف آیینی، دینی، مرد مشناختی و هنری درخورپژوهش است. به ویژه کتیبه های توغ ها که به طور عمده دربرگیرنده سوره ها، آیات قرآنی، اسماءالحسنی،اسامی چهارده معصوم، صلوات کبیره و دیگر ادعیه است، می تواند جهت گیری های کلی آنها را که بیشترمبتنی بر حاج تخواهی، تسبیح و ذکر خداوند و یادکرد از معصومین و استمد اد و نصر ت خواهی وآرمان های تشیع است، عرضه کند. این تو...

full text

علل رشد و گسترش بدعت‌ها در عزاداری عصر صفوی

در تاریخ ایران اسلامی، عصر صفوی یکی از دوره­هایی است که تأثیرات عمیقی بر حیات معنوی و ارزش­های فرهنگی ایران ازخود به جای گذاشته و این تأثیرات حتی تاقرن معاصر نیز به خوبی قابل تشخیص است. مراسم عزاداری در حکومت صفویه به طور کلی بر اساس عقاید وافکار مذهبی- سیاسی شکل گرفته بود و از همان آغاز، چنان بسط و توسعه یافت که در کمتر دوره­ای از تاریخ ایران، در زمانی چنان کوتاه بدان پایه رسیده بود. بررسی و ش...

full text

بررسی تطبیقی گارودای هندی و سیمرغِ مینیاتورهای ایرانی (عهد صفوی)

چکیده ایران و هند، از دیرباز دو تمدن کهن و غنی محسوب می‌شود که خاست‌گاه‌های مشترک فرهنگی‌شان باعث شده تا نمادها، نشانه‌ها و رمز‌هایی هم‌سان برای نسل‌ها و عصرهای پس از خویش، بجای گذارد. بررسی این اشتراکات فرهنگی و تمدّنی به مدد جستار در نمادهای بجا مانده از آن اعصار طلایی، هر جوینده‌ای را به رازهایی نهفته در بطن تاریخ هدایت می‌کند. در نقاشی‌‌های ایران پس از اسلام، تصویر پرنده‌ای دیده می‌شود که از...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی تاریخ اسلام

Publisher: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

ISSN 2008-6431

volume 16

issue شماره 3 - پاییز 94 - مسلسل 63 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023